Yurt Dışına İhracat Nasıl Yapılır?
|Ticaret yüzyıllardır insanların maddi ihtiyaçlarını karşılamak için birbirleri ile alışveriş etmesiyle ortaya çıkan sistemdir. Günümüz şartlarında hem Pazar koşulları, hem de ödeme şekilleri çeşitlilik kazanmıştır. Bir ülkede üretilen ürün ya da hizmet başka ülkelere de ulaştırılabilmektedir.
Bir ülkede üretilen malın döviz karşılığında başka ülkelere gönderilmesi işlemi olan ihracat birçok ülke için büyük önem taşımaktadır. Sizlere bu yazımızda yurt dışına ihracat nasıl yapılır sorusuna cevaplar sunacağız.
Gerçekten iyi öğrenildiğinde ihracat işi çok karlı bir iş olabilir. Bunun nedeni ülkeye döviz getiren ihracat faaliyetlerinin devlet tarafından çeşitli açılardan desteklenmesidir. Ayrıca kazancınızın döviz cinsinden olması da ayrı bir avantajdır.
İhracattan bahsedebilmek için öncelikle ihraç edilecek bir ürün olması gerekiyor. Sonrasında ise ihracat işlemini gerçekleştirmek için gerekli olan yasal prosedürlerin izlenmesi şarttır. Yurt dışına ihracat yapabilmek için ülkemizde gerekli olan şartların sağlanması gerekir.
Öncelikli olarak ihracat yapmak için vergi mükellefi olmanın şart olduğunu belirtebiliriz. Eğer vergi mükellefi olmadan ihracat işlemi ile ilgileniliyorsa bu durumda ihracat broker şirketleri ile iş birliği içerisinde çalışmak gerekir. Bütün bunları aşama aşama öğreneceğiz.
Eğer dış ticaretle ilgili hiçbir bilginiz yoksa dış ticaret nasıl öğrenilir yazısına da bir göz atmanız faydalı olabilir.
Yurt Dışına İhracat Aşamaları Nelerdir?
Aşağıdaki aşamalarda ihracatla ilgili ne yapmanız gerektiğini öğrenebilirsiniz.
1. Åžirket Kurmak
Dış ticaret yapacaksanız ticari bir kimlik kazanmanız gerekir. Bunun da en bilindik yolu şirket kurmaktır. Şahıs şirketi, limited şirketi ya da anonim şirketi kurabilirsiniz. Her üç şirket tipinin de kendilerine ait avantajları vardır. Hangisinin sizin için uygun olduğuna karar vermek için araştırma yapmanız gerekir.
Şirket kurmak için size tavsiyemiz güvenilir bir mali müşavir bulmaktır. Mali müşavir size gerekli bütün evrakları ve mevzuatı söyleyecektir. Ancak ne kadar bilginiz olursa o kadar iyidir. Hiçbir konuyu tamamen başkalarına emanet etmemelisiniz. Çünkü hiç kimse sizin kazancınızı sizin kadar önemsemez. Mali müşavirinize soru sormaktan çekinmeyin. Kafanıza yatmayan işleri sorun. Aklınıza ne gelirse sorun. Böylece siz de konuyu adım adım öğrenirsiniz.
İhracatçı iseniz mutlaka bulunduğunuz bölgedeki ihracatçılar birliğine üye olmanız gerekir. Ayrıca il ticaret odasına kayıt yaptırmanız da epey avantaj sağlar. Büyük miktarda satış yapacaksanız bunların size yükleyeceği maliyetler fazla olmaz.
İhracatçılar Birliği’ne üye olmak için gerekli belgeler şunlardır;
- Gerçek kişiler için imza beyannamesi
- Tüzel kişiler için imza sirküleri
- Tüzel kişiler için ticaret sicil gazetesi
- Tüzel kişiler için vergi mükellefiyeti belgesi
- Kimlik sureti
Eğer bütün bu süreçlere katlanamam diyorsanız ilk etapta şirket kurmadan yani kurumsal kimlik kazanmadan dış ticaret yapmayı deneyin. Bunun için ihracat broker şirketleri var. Bunlarla görüşüp belirli bir komisyon vererek resmi süreçleri onlar üzerinden gerçekleştirebilirsiniz. Bu durumda siz sadece müşteri ve müşteriye satılacak malı temin edersiniz.
2. Pazar ve Müşteri Araştırması
Şirket ve resmi işleri bir şekilde halledersiniz. Bilmeyenler için bu biraz can sıkıcı gelir ama zamanla halledersiniz. Burada esas mesela yurt dışından müşteri bulmak ve bu müşterinin alabileceği bir ürün bulmaktır.
Bu ürün kendi üretiminiz olabileceÄŸi gibi Türkiye’deki herhangi bir üreticiden satın alabilirsiniz. Ayrıca yurt dışından aldığınız ürünü gümrükten transit olarak baÅŸka bir ülkeye ihraç edebilirsiniz. Önemli olan bu konuda çevre edinmenizdir.
Müşteri bulmak, müşterinin ilgilendiği ürünleri bulmak, bu ürünlerin uygun fiyatta nereden temin edeceğinizi bulmak gibi faktörlerin tamamı ticari çevre edinmek gerekir. Bunun için yabancı dil bilgisi çok büyük bir avantaj sağlar. Sonuçta en nihayetinde yapacağınız iş pazarlama işidir ve ciddi çevreye ihtiyaç duyarsınız. Yurt dışı seyahatleri ve fuarlar size bu konuda büyük imkanlar sağlayabilir.
Ayrıca alibaba gibi online platformlar da müşteri bulmak ve çevre edinmek için çok faydalı platformlardır.
3. Gümrükleme Süreci
Malın ihracatıyla ilgili ihracat yapmak isteyen herkesin en çok korktuğu konu gümrükleme işidir. Gümrük işlemleri sırasında ihracat beyannamesi açmak, ilgili belgeleri onaylatmak gibi gümrük işleri bulunur. Bütün bunlara yetişmeniz mümkün olmayabilir.
Ancak bunun için korkmayın. Güvenilir bir gümrük müşavirliği firmasıyla anlaşın. Ardından şirketinizden bu firmaya noterden vekaletname çıkarın. Düşük bir ücret karşılığında gümrük müşavirliği firması ihracatın bütün gümrük süreçlerini yürütecektir. İhracat sırasında çıkan masrafları tarafınıza fatura edecek ve ekstradan bir de hizmetlerine karşılık bir ücret isteyecektir.
Gümrükte usulsüz işler dönebildiği için iyi ve güvenilir bir firmayla anlaşmanız çok önemlidir.
Her malın gümrük mevzuatı farklı olabilir. Ayrıca her ülkenin uyguladığı gümrük politikası da farklıdır. Yani sizin malı gönderdiğiniz ülke hangi evrakları istiyorsa gümrükçünüz de o evrakları tamamlar ve ona göre işlem yapar. Gümrük mevzuatını çok iyi bilmediğiniz için gümrük müşavirliğinden destek almanız gerekecektir.
4. Taşıma Organizasyonu ve Teslim
İhracatla ilgili en önemli operasyonlardan biri taşımadır. İki ülke arasında taşıma genel olarak 3 yolla gerçekleşir. Kara yoluyla, deniz yoluyla ve hava yoluyla. Bunların arasında deniz yolu fiyat olarak en karlı olandır. Mal pahalı bir malsa hava yoluyla da gönderilebilir.
Türkiye limanları olan bir ülke olarak ticarette büyük bir avantaj sağlar. Hem deniz, hem kara hem de hava açısından ülkemiz epey avantajlıdır. İstanbul, İzmir, Kocaeli, Mersin gibi limanlardan binlerce konteyner mal transferi gerçekleşmektedir.
Taşımada ilk aşama malın fabrikadan veya depodan alınıp limana götürülmesidir. Bir sonraki işlem de navlun yani iki ülke arasındaki transferdir. Müşteriyle hangi teslim koşulu ile anlaşmış iseniz ona göre nakil yaparsınız. Bazı durumlarda malı fabrikada satarsınız ve müşteri fabrikadan malı kendisi sevk eder. Bazı durumlarda siz malı limana götürür ve liman masraflarını karşılarsınız gerisi müşteriye aittir. Bazen de door to door dediğimiz teslim şekliyle müşterinin kapısına malı bırakmanız gerekir.
Yurt içinde ve yurt dışında hizmet veren birçok taşıma şirketi bulunuyor. En uygun taşımayı yapan firmayı bulmak sizin göreviniz. Müşteriye fiyat verirken taşıma yapacağınız koşullara göre farklı koşullar için farklı fiyatlar vermeniz gerekir. Ticarette en çok kullanılan teslim şekilleri aşağıdaki gibidir:
- EXWÂ (Ex Works – Fabrikada teslim)
- FOB (Free On Board – Gemi sırtında teslim)
- CFR (Cost And Freight – Mal bedeli ve karşı limana taşıma) (CNF de denir.)
- CIF (Cost, Insurence And Freight – Mal bedeli, sigorta ve taşıma)
Bireysel İhracat Nasıl Yapılır?
Yukarıda ihracat nasıl yapılır genel hatlarıyla anlattık. Siz şirket kurmak istemiyorsanız ve kolay yoldan bireysel ihracat nasıl yapılır diyorsanız o zaman aracı ihracat broker şirketleriyle anlaşabilirsiniz. Eğer müşteriniz ve satacak malınız varsa resmi prosedürler bir şekilde halledilecektir.
Yurt dışına ihracat yapılan firmalar kargo firmaları olarak geçerler. Bu firmalar sizden aldıkları malı müşterinize teslim ederler. Bunun için sizden kargo ücreti alırlar. Siz bu durumda gümrük süreçlerinin hiçbiriyle uğraşmazsınız.
Kargo işinin temeli şudur. Kargo firması sizden aldığı malı başka mallarla birleştirip toplu halde ihraç eder. Karşı tarafta da anlaşmalı oldukları ithalat firması vardır. Malın ithalatını gerçekleştirdikten sonra dağıtım yaparak müşterinize teslim eder.
Devlet Destekleri
Devletin ihracatı teÅŸvik için birçok desteÄŸi vardır. Bu desteklerin en başında KDV iadesi gelir. Yurt dışına satılan üründen KDV alınmaz. Kargo firmalarının ana mantığı da budur. Sizden aldıkları KDV’li ve faturalı malı ihraç ederler. Sizden sadece kargo masraflarını almaları yeterli olur.
Aracı firmalar sizin malınızı ihraç ettikleri için KDV’sini muhasebecileri aracılığıyla devletten geri alırlar. Bu da onların ana kar kalemini oluÅŸturur.
Küçük de olsa bir ihracat firmanız yani şirketiniz varsa devlet desteklerini araştırmanızı mutlaka öneririz. Devlet taşıma için navlun desteği, yurt dışı seyahatleriniz için pazar araştırma desteği verir. Ayrıca belli bir satış yapan firmalara yeşil pasaport imkanı tanır. Bununla birlikte çeşitli devlet destekleri vardır. Devlet desteği almanın en temel koşullarından biri de ihracatçılar birliğine kayıt olmaktır.