Sağlıklı Beslenmenin Temel Kuralları

Sağlıklı ve uzun bir yaşam için en temel koşulların başında doğru beslenme gelir. Doğru beslenme vücut sağlığı için olduğu kadar psikolojik olarak da önemlidir. Tüketilen besinler hem fiziksel, hem de psikolojik açıdan yaşamı etkilemektedir. Peki sağlıklı beslenmenin temel kuralları nelerdir diyorsanız doğru yerdesiniz.

Bu yazıda maddeler halinde sağlık beslenme ile ilgili bilgi vereceğiz. Doğru beslenme her ne kadar kişiden kişiye fark etse de genel olarak kabul görmüş beslenme kuralları bulunmaktadır. Bu genel kurallara uyduğunuz zaman çoğu problemi halletmiş olursunuz.

Yaş, kilo, boy, hastalıklar, kullanılan ilaçlar ve özel nedenler beslenme faktörü üzerinde en önemli etkenlerdir. Şeker hastalarının beslenme tarzı ile kolesterol hastalarının beslenme düzeni bunun en basit örneğidir. Burada sağlıklı beslenme kuralları kişilerin hastalığına göre farklı kurallar gerektirebilmektedir. Tam da bu noktada doğru beslenme konusunda karar alırken öncelikli olarak rutin bir sağlık kontrolü yaptırılması gerektiğini hatırlatmakta fayda var.

Sağlıklı Beslenmek İçin Ne Yapmalıyız?

Hastalıklardan korunmada, uzun yıllar sağlıklı ve huzurlu bir hayat geçirmede beslenmenin altın değerinde olduğunu unutmamak gerekir. Tüketilen her besinin farklı bir faydası olduğu gibi, uzak durulması gereken zararlı besinler de vardır. Özellikle de dengesiz bir beslenme tarzı söz konusu ise sağlıklı beslenmeden ziyade tek taraflı ve yanlış bir beslenme ile baş etmek zorunda kalınmaktadır.

Sağlıklı beslenme nasıl olur maddeler halinde şöyle sıralayabiliriz:

1. Kahvaltının günün en önemli öğünü olduğu bilgisi tam olarak doğru değildir. İyi bir kahvaltı günün enerjik geçmesi için elbette önemlidir. Ancak aç değilseniz kahvaltı için acele etmeyin. İşe gidecekseniz de yolda poğaça, börek tarzı şeyler tüketmeyin. Peynir, zeytin, yumurta, yeşillik, domates ve salatalık kahvaltı için en önemli yiyeceklerdir.
2. Diyet kitaplarından duyduğunuz sık yiyin sözüne inanmayın. Sık beslenmek hem vakit alır hem de sindiriminizi gereksiz yere tekrar tekrar çalıştırır.
3. Acıkmadan yemek yemeyin. Birçok insan aktivite olsun diye can sıkıntısından yiyor. Bu hem zararlı hem de fazla kiloya neden olur.
4. Lif oranı yüksek besinleri tüketmeye çalışın. Fasulye, mercimek ve nohut gibi baklagiller ve hayvansal gıdalar tercih edin. Ayrıca yeşillik, kuruyemiş gibi gıdalar da oldukça faydalıdır.
5. Hamur işi tüketmeyin. Eğer çok seviyorsunuz da en aza indirin. Un ve hamur en tehlikeli şeker kaynaklarıdır. Ekmek de aynı şekildedir.
6. Tatlı yemeyin. İlle yiyecekseniz de az yiyin. Un ve şeker ürünleri en zararlılardır. Tattılarda da çoğunlukla hem un hem de şeker olur.
7. Meyve suyu ve asitli içecekleri beslenme düzeninizden çıkarın. Su, ayran ve şekersiz çay ve kahve yegane içecekleriniz olsun.
8. Su için. Susuz kalmayın.
9. Besin takviyesi, ara öğün gibi şeylere çok fazla itibar etmeyin. Fazla meyve tüketmeyin. Tok karınla meyve ise ciddi zararlar verir.
10. Zeytinyağı ve tereyağı gibi doğal yağlar çok sağlıklıdır. Bunları kullanın. Margarin tüketmeyin.

Sağlıklı beslenme konusunda sunduğumuz öneriler genel olarak her bireyin hayatında dikkat etmesi gereken tavsiyelerdir. Bu öneriler klasik duyduklarınızdan biraz farklı olabilir. Ancak denemesi bedava. Bu şekilde beslenirseniz kendinizi daha enerjik ve sağlıklı hissedeceksiniz. Ayrıca uzun vadede kilolarınızdan da kurtulabilirsiniz.

Sağlıklı Beslenme ile İlgili Doğru Bilinen Yanlışlar

Yukarıda maddeler halinde sağlıklı beslenmenin nasıl olması gerektiğini temel kurallarla anlattık. Bir de bilimsel dayanağı olmadığı halde her yerde karşımıza çıkan ve doğru kabul edilen yanlışlar vardır. Bu yanlışları da görmek doğru beslenme konusunda bilinçlenmemizi sağlayacaktır.

Beslenmeyle ilgili yaygın yanlışlar:

• Günde en az üç öğün yiyin. Bu yanlıştır. Günde üç öğün beslenmek son 2 yüzyılda sanayi devrimiyle hayatımıza girmiÅŸtir. Yemek yemek için acıkmak gerekir. Günde 2 öğün 3 öğünden çok daha saÄŸlıklıdır.
• Sık ve az yemek yemek gerekir. Bu yanlışların en yanlışıdır. Sık yemek yemek sindirim sistemimizin sürekli olarak çalışmasına ve dinlememesine neden olur. Bu nedenle çok saÄŸlıksızdır.
• Aç kalmak zararlıdır. Hayır belli süre aç kalmak zararlı deÄŸildir. Ä°ki öğün arasının uzun olması insülin direncinin kırılmasına ve vücudun rahatlamasına olanak saÄŸlar. Ä°yice acıkmadan yemek yemeseniz de hiçbir ÅŸey olmaz. Ancak bu söylediklerimiz ÅŸeker hastalığı gibi durumlarda geçerli deÄŸildir.
• YaÄŸlı yemeyin. Evet trans yaÄŸlar zararlıdır. Ancak zeytin yağı, kuyruk yağı, tereyağı gibi yaÄŸlar oldukça saÄŸlıklıdır. DoÄŸru yaÄŸlardan bolca yiyin.
• Bol meyve tüketin. Bu da yanlıştır. Meyveler çok tehlikeli fruktoz ÅŸekeri içerir. Tok karınla yendiÄŸinde ise karaciÄŸer yaÄŸlanmasının en önemli sebebidir. Meyve iÅŸini en azda tutmak saÄŸlıklı olandır.
• Aç karınla spor yapılmaz. Vücudu çok zorlayıcı spor yapmak saÄŸlıksızdır. Ancak yürüyüş gibi hareket içerek basit aktiviteler oldukça saÄŸlıklıdır. Özellikle kilo vermek istiyorsanız aç karınla yürüyüş yapmalısınız. Besin depolarınız boÅŸken daha iyi kilo verirsiniz. Kısaca açlıktan korkmayın.

Yukarıda yanlış bilinen doğruları paylaştık. Bunlara dikkat edin ve kendiniz de araştırın. Burada söz konusu sizin sağlığınız ve yaşam kalitenizdir. Sağlıklı beslenmeyle ilgili son olarak tuz tüketimine dikkat etmelisiniz. Az tuz tüketmek ve kaya tuzu tercih etmek önemlidir. Dünya Sağlık Örgütüne göre Türkiye gereğinden fazla tuz tüketen ülkeler arasındadır.