Osmanlı Kuruluş Dönemi Padişahları
|Osmanlı Devleti Kayı Boyu soyundan gelen Osman Bey tarafından kurularak altı asır hükmünü sürdürmüş köklü bir devlettir. 1299-1453 yılları Osmanlı Kuruluş Dönemi olarak kabul edilmekle birlikte Osmanlı Devleti altı asır boyunca 36 padişah tarafından yönetilmiştir. Bu yazımızda sizlere Osmanlı Kuruluş Dönemi Padişahları ve yaptıkları hakkında kısaca bilgiler sunacağız. Osman Gazi tarafından kurulan Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemi boyunca yaşadığı gelişmelerden kısaca bahsedeceğiz.
Bilecik Söğüt’te kurulan Osmanlı Devleti varlığını sürdürdüğü 200 yıl içerisinde gösterdiği köklü değişimler ile cihan devleti olarak anılmıştır. Oğuzlar’ın Bozok kolu, Kayı boyuna mensup olan Osman Bey Osmanlı Devleti’nin kurucusu ve tarihe kazınmış en önemli padişahtır. Babası Ertuğrul Gazi’nin ölümü ile devletin başına geçen ve 1299 yılında bağımsızlığını ilan ederek Osmanlı Devleti’ni kuran Osman Bey ilk Osmanlı Bizans savaşını yapmıştır.
Osmanlı Kuruluş Dönemi Padişahları ve Yaptıkları
Osmanlı Devletinin Kuruluş Dönemindeki padişahlarını ve yaptıklarını aşağıda sırayla bulabilirsiniz.
Osman Gazi
Osmanlı Devleti’nin ilk padişahı ve kurucusu olan Osman Gazi Söğüt’te doğmuştur. Ertuğrul Gazi’nin oğlu olan Osman Gazi döneminde Osmanlı henüz beylik aşamasındaydı. 1299 yılında beyliğin bağımsızlığını ilan eden Osman Bey’in yaptığı gelişmelerden bazıları şunlardır;
- Söğüt, Akhisar, Karacahisar, Lefke, Mudanya, Bilecik ve İnegöl Osmanlı topraklarına dahil edilmiştir.
- Osmanlı-Bizans arasında gerçekleşen ilk savaş olan Koyunhisar Savaşı’nda Bizans’lılara karşı ilk zafer elde edilmiştir.
- Bakırdan ilk Osmanlı parası bastırılmıştır.
- Osman Bey döneminde ilk Osmanlı vergisi konulmuştur.
- Kadı ataması ilk kez bu dönemde yapılmıştır.
Osman Gazi 1324 yılında hastalığı nedeniyle devlet işlerini oğlu I. Orhan’a devretmiştir. 1326 yılında ise gut hastalığı nedeniyle hayatını kaybetmiştir.
Orhan Gazi
1281 yılında dünyaya gelen Orhan Gazi Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi’nin oğludur. Osman Gazi hastalığa yakalandığı yıllarda devlet işlerini oğlu Orhan Gazi’ye devretmiştir. Osmanlı Devleti Kuruluş Padişahları arasında önemli bir yere sahip olan Orhan Gazi’nin yaptığı gelişmelerden bazıları şunlardır;
- Adına tuğra çekilen ilk Osmanlı Beyi Orhan Gazi’dir.
- İlk düzenli ordu, medrese ve tersane Orhan Gazi döneminde kurulmuştur.
- İlk kez vezir, kadı ve subaşı atamaları onun döneminde gerçekleştirilmiştir.
- Orhan Bey Bursa’yı fethederek başkent yapmıştır.
- Maltepe Savaşı’nda Bizans’lılara karşı zafer kazanmıştır.
- İznik ve İzmit Orhan Bey zamanında Osmanlı topraklarına katılmıştır.
- Orhan Bey ilk kez divan teşkilatını kurmuştur.
I . Murat
Osmanlı Devleti’nin üçüncü padişahı olan I. Murat Anadolu Türk Birliği’ni kurmayı hedeflemiştir. ‘’Hüdavendigar’’ unvanına sahip olan I. Murat döneminde yapılan gelişmeler şunlardır;
- ‘’Sultan’’ unvanını kullanan ilk padişah I. Murat olmuştur.
- 1361 yılında Edirne’yi Osmanlı himayesine alarak tahtta kaldığı sürece Balkanlar’da ilerlemeyi başarmıştır.
- Selanik, Niş, Drama, Sofya ve Serez I. Murat döneminde Osmanlı topraklarına katılmıştır.
- Anadolu’da Ankara, Akşehir, Simav, Kütahya, Beyşehir, Seydişehir ve Isparta fethedilmiştir.
- Savaş meydanında öldürülen tek Osmanlı padişahı I. Murat olmuştur.
- Murat Kosova Savaşı sonrası savaş meydanını dolaşırken Sırplı bir hain tarafından hançerlenerek hayatını kaybetmiştir.
I. Bayezid (Yıldırım)
Yıldırım Beyazıt İstanbul’u ilk kuşatan padişahtır. Aynı zamanda Anadolu’da Türk siyasi birliğini sağlayan ilk padişah da yine Beyazıt olmuştur. Yıldırım Beyazıt zamanında yapılan gelişmelerden bazıları şunlardır;
- Bayezid Haçlıları Niğbolu Savaşı’nda büyük bir yenilgiye uğratmıştır.
- Ankara Savaşı Bayezid döneminde yapılmıştır ve bu savaş Fetret Devri’nin başlama sebebi olmuştur.
- Yıldırım Beyazıt Ankara Savaşı’nda esir düşmüştür.
Yıldırım Bayezid’in Timur ile yaptığı Ankara Savaşı Osmanlı tarihindeki en hazin yenilgilerden biriyse sonuçlanmıştır. Kendisi de bu savaÅŸtan kısa bir süre sonra esir olarak vefat etmiÅŸtir.
I. Mehmet
Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu olarak tanınan Sultan Çelebi Mehmet Fetret dönemine son vermiştir. Bursa’da doğmuş olan Mehmet Çelebi döneminde yaşanan gelişmeler şunlardır;
- Mehmet Çelebi zamanında yaşanan en önemli gelişme ilk Osmanlı donanmasının Gelibolu’da kurulmasıdır.
- Bu dönemde Osmanlı-Venedik arasında deniz savaşları yapıldı. (Bu mücadeleyi Osmanlı Devleti kaybetmiştir.)
- Çelebi Mehmet Şeyh Bedrettin İsyanı’nı bastırmıştır.
II. Murat
Altıncı Osmanlı Devleti padişahı olan II. Murat Osmanlı Devleti Kuruluş Padişahları arasında yer almaktadır. II. Murat bastırdığı sikkelerde Kayı Boyu damgasını kullanan bir padişahtır. II. Murat aynı zamanda Fatih Sultan Mehmet’in babasıdır. Onun döneminde yaşanan gelişmelerden bazıları şunlardır;
- Murat amcası Mustafa Çelebi’nin isyanını bastırıp amcasını öldürmüştür. Bu kuşatma sırasında isyan çıkaran kardeşi Şehzade Mustafa’yı boğdurtmuştur.
- Balkanlarda yenilgiler yaşanmıştır ve bu durum Osmanlı Devleti’ni zora sokmuştur.
- Murat döneminde Haçlılar ile Edirne Segedin Anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşma Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda yaptığı ilk anlaşma olma özelliğini taşır.
Osmanlı Devletinin diğer beylikler arasında yükselip bir imparatorluk hale gelmesinde ana faktörlerden biri de Kuruluş Dönemi padişahlarının izledikleri başarılı politikalardır.