Şahıs Şirketleri ve Sermaye Şirketlerinin Karşılaştırılması
|Türk Ticaret Kanunu’na göre şirketler şahıs ve sermaye şirketleri olarak ikiye ayrılmaktadır. Burada belirli özellikler baz alınarak şirketlerin birbirinden ayrılması sağlanmıştır. Şahıs ve sermaye şirketleri dışında kalan Kooperatifler ise Kooperatifçilik Kanunu çerçevesindeki hükümlere göre düzenlenmiştir. Şirketler hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler için şahıs şirketleri ve sermaye şirketlerinin karşılaştırılması konusuna değineceğiz.
Şirket kurmak kesinlikle bilgi isteyen ve kanunlara uygun şekilde hareket etmeyi gerektiren bir durumdur. İster tek başına, ister birkaç ortak olsun şirket kurmadan önce Türk Ticaret Kanununda yer alan hükümlere uygun şekilde davranmak gerekir.
Burada kabul edilen hükümlerden dolayı kişi ya da kişiler sorumlu olacağı için şirket kurma konusunda doğru bilgiye sahip olmak önemlidir.
İlgili yazı: İş kurmak için gerekenler
Şahıs ve Sermaye Şirketlerinin Farkları
Kar elde etme, topluma hizmet ve varlığını sürdürme gibi amaçları bulunan şirketler şahıs ve sermaye şirketleri olarak ikiye ayrılır. Bu amaçlara ulaşmak için farklı türlerde kurulan şirketler kanunda belirlenen kurallara göre yönetilirler. Şahıs ve sermaye şirketlerinin farkları hakkında bilgiler sunarak sizlere şirketlerin yönetim kurallarından bahsedeceğiz.
Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki birçok konuda sermaye şirketleri şahıs şirketlerine oranla daha avantajlıdır. Şahıs şirketleri ve sermaye şirketlerinin karşılaştırılması, bu iki şirket türünün genel özellikleri göz önüne alınarak daha iyi anlaşılabilir.
Şahıs Şirketlerinin Genel Özellikleri
Şahıs şirketlerinin genel özellikleri aşağıda sıralanmıştır.
- Şahıs şirketlerinin ortakları gerçek kişiler olmak zorundadır.
- Sınırsız sorumluluğa sahip olan şahıs şirketi ortakları şirketin borçlarından müteselsilen ve tüm varlığıyla sorumlu tutulmaktadır.
- Şahıs şirketinde şirket unvanında tüm ortakların ya da en az bir ortağın ad ve soyadı bulunmak zorundadır.
- Komanditer ortak dışında diğer ortaklar kişisel emek ve ticari itibarini sermaye olarak koyabilir.
- Şahıs şirketlerinde tüm ortaklar eşit oy hakkına sahip olmakla birlikte, her ortak yönetim temsil ve denetim hakkına sahiptir.
- Şirket ortakları gelir vergisi mükellefi iken, şirket vergi mükellefi değildir.
- Şahıs şirketleri yalnızca tescil ve ilan yolu ile kurulabilmektedir.
- Şirket bölünmesinden faydalanılamaz ve şahıs şirketlerinde sermaye şirketlerine oranla karar alınması daha zorludur.
- Ortaklardan birinin ölmesi ya da ortaklardan birinin kısıtlanması halinde şirket sözleşmesinde aksi bir karar alınmadıysa şirketin varlığı sona erer.
- Şahıs şirketlerinde ortaklardan birinin iflası şirketi sona erdiren sebeplerdendir.
- Mahkeme karalı ile görevden alınan ortak tazminat hakkını kaybetmektedir.
- Şahıs şirketini sona erdiren önemli sebeplerden birisi de ortak sayısının teke düşmesidir.
Sermaye Şirketlerinin Genel Özellikleri
Sermaye şirketlerinin genel özellikleri aşağıda sıralanmıştır.
- Sermaye şirketlerinde ortaklar gerçek veya tüzel kişi olabilmektedir.
- Ortakların sorumluluğu şirkete koymayı taahhüt ettiği sermaye miktarı ile sınırlı olmakla birlikte, ortakların şirketin ticari borçlarından sorumluluğu yoktur.
- Sermaye şirketinin unvanında ortaklardan birinin ad ya da soyadının bulunması zorunluluğu yoktur.
- Her türlü iktisadi amaç ya da konu için kurulabilen sermaye şirketlerinde sermaye paylara bölünmektedir.
- Şirketin sözleşmesi oy çokluğu ile karar alınarak değiştirilebilmektedir.
- Her ortak şirkete koyduğu sermaye oranında oy hakkına sahiptir.
- Sermaye şirketi kurumlar vergisi mükellefi olarak görülür.
- Ticaret Bakanlığı’ndan alınan izin sonrası tescil ve ilan yolu ile kurulmaktadır.
- Sermaye şirketlerinde ortaklık kişilerin kişiliğinden bağımsız devam etmekle birlikte, ortaklardan birinin kısıtlanması ya da iflası şirketi sona erdiren sebeplerden değildir.
- Şirket yöneticileri görevinden alınabilir ve tazminat isteme hakkına sahiptirler.
- Sermaye şirketlerinde en önemli özelliklerden birisi de ortak sayısının teke düşmesi şirketi sona erdiren sebeplerden değildir.
Özellikleri açısından baktığımızda sermaye şirketleri şahıs şirketlerine göre daha fazla avantaj sağlamaktadır. Şahıs şirketlerinde sorumluluk daha fazladır ve sermaye şirketlerine göre daha zor karar alınmaktadır. Sizlere sermaye şirketleri ve şahıs şirketlerinin karşılaştırılması hakkında kısa bilgiler sunduk. Daha detaylı bilgi için TTK’nun şirketler hakkındaki hükümlerine bakabilirsiniz.